omroep flevoland

Urgent woningzoekenden zijn mensen die met spoed een nieuwe woning nodig hebben. In Almere worden per jaar zo'n 425 sociale huurwoningen met urgentie toegewezen. Alleen is de groep urgenten veel groter, waardoor er lange wachttijden zijn. Maar wie zijn deze mensen eigenlijk, wanneer heb je recht op urgentie?

Almere heeft in totaal zo’n 23.000 sociale huurwoningen, waarvan 95% in handen is van drie grote woningcorporaties. Per jaar komen er ongeveer 1.300 huurwoningen vrij, zo'n 30% daarvan wordt toegewezen aan urgent woningzoekenden. Dit is bij lange na niet genoeg om aan de vraag te voldoen. In de eerste helft van dit jaar komen er naar verwachting slechts 238 woningen beschikbaar voor deze groep, terwijl er 357 nodig zijn.

Wie denkt in aanmerking te komen voor urgentie, kan zich melden bij WoningNet, het loket voor alle woningzoekenden in Almere. Een urgentieaanvraag kost 50 euro en er is een uitgebreide procedure met een urgentie adviesgesprek en het overleggen van verschillende documenten.

Externe urgentiecommissie
Het college van burgemeester en wethouders geeft de urgentieverklaringen uiteindelijk af. Maar de aanvragen worden eerst beoordeeld door een externe urgentiecommissie met vijf leden. Jan Wachtmeester is voorzitter van deze commissie geweest. Niet iedereen die dringend een sociale huurwoning nodig heeft, krijgt automatisch urgentie. Er zijn strikte voorwaarden.

Jan Wachtmeester

De regels voor urgentie kunnen per gemeente verschillen. In Almere zijn negen categorieën waardoor je in aanmerking kan komen voor urgentie. Het gaat dan bijvoorbeeld om huiselijk geweld, medische problemen, calamiteiten zoals brand of dreigende dakloosheid door een scheiding.

Voorwaarden voor urgentie
1. Slachtoffers van huiselijk geweld of relatiebreuken
2. Mensen met een medische of sociale urgentie
3. Mantelzorgers en zorgontvangers
4. Woning onbewoonbaar door calamiteit
5. Gedwongen vertrek door sloop of renovatie
6. Ernstige overlastsituaties of calamiteiten
7. Ex-gedetineerden
8. Statushouders (vergunninghouders)
9. Na verblijf in een instelling

Uitzonderingen mogelijk
De urgentiecommissie bespreekt alle zaken. Bij schrijnende gevallen kunnen ze ook uitzonderingen maken en een zogenoemde hardheidsclausule inzetten. "Bijvoorbeeld als je maar anderhalf jaar in Almere woont. Maar wij vinden de situatie zo nijpend dan kunnen we hardheid verlenen. Dan laten we die regel buiten beschouwing. Dat mag, aldus Wachtmeester.

De commissie besluit alleen of je in aanmerking komt voor urgentie. De ene categorie is in principe niet belangrijker dan de andere. Bij toekenning van urgentie krijgen woningzoekenden één eenmalig aanbod door een van de Almeerse woningcorporaties. Dit betekent dat ze de toegewezen woning moeten accepteren, anders vervalt hun urgentie. Bij de toekenning van de urgentieverklaring wordt wel zoveel mogelijk geprobeerd rekening te houden met de persoonlijke omstandigheden.

Te weinig woningen
Dit zou binnen zes maanden moeten, maar door het tekort aan woningen lopen de wachttijden voor urgent woningzoekenden steeds verder op. Gemiddeld duurt het nu negen maanden voordat iemand met urgentie een woning krijgt. De gemeente wil deze lange wachttijden terugdringen, maar dat blijkt een flinke uitdaging. "Wat er niet is kun je niet verdelen. Er komen gewoon heel weinig woningen vrij. Iedereen zit in dezelfde vijver te vissen."

Er zijn ook drie categorieën die niet bij de commissie terecht komen, waarbij mensen meteen een urgente status krijgen. Na verblijf in een instelling, ex-gedetineerden en statushouders. Gemeenten zijn verplicht om statushouders te huisvesten en de provincie controleert hier op. Twee keer per jaar wordt door het Rijk bepaald hoeveel statushouders de gemeente dat half jaar moet huisvesten. Op dit moment gaat ongeveer de helft van de woningen die beschikbaar komen voor urgent woningzoekenden naar statushouders.

"Ze komen uit een asielzoekerscentrum, daar mogen ze ook niet blijven dus die moet je ergens onderbrengen." Voor ex-gedetineerde wordt huisvesting geregeld omdat als ze gewoon op straat gezet worden de kans dat ze weer de fout in gaan veel groter is.

Als een urgentieverzoek wordt afgewezen en je bent het daar niet mee eens dan kun je nog in beroep en uiteindelijk naar de rechter.