omroep flevoland

Eens in de zoveel tijd moet je een moeras vier jaar droog zetten. Dat is goed voor de planten en de dieren. En zelfs voor de bodem. Dat blijkt uit promotieonderzoek van Kerstin Bouma, verbonden aan het Nederlands Instituut voor Ecologie. Ze deed haar onderzoek in de Oostvaardersplassen.

Het onderzoek begon met het kijken naar de effecten van een verlaagde waterstand. Dat onderzoek duurde vier jaar, van 2020 tot 2024.

Zo'n droge periode zorgt ervoor dat vogels beter bij voedsel kunnen komen. Ook is er meer voedsel voor ze. Door de droogte krijgt riet de kans zich uit te breiden. Riet is voor veel vogels een belangrijke schuilplaats, zoals voor de roerdomp, woudaap, baardmannetje en blauwborst. Ganzen blijven weg omdat er geen water meer is.

Dode vissen
Ook andere soorten verdwijnen, zoals vissen en insecten. In eerdere jaren gingen in droge, hete zomers veel vissen dood in de Oostvaardersplassen. "Staatsbosbeheer heeft veel moeite gedaan om de vissen over te zetten naar het Markermeer. Maar het hoort ook een beetje bij de natuur. Wanneer het droogvalt, zijn de vissen weer voedsel voor bijvoorbeeld de zeearend", zegt Bouma.

"Dat is weer voeding voor de volgende generatie."

Een tijdelijke droge periode is niet alleen interessant voor het leven boven de grond, ook in de bodem gebeurt van alles: "In moddermonsters hebben we gekeken naar de voedingsstoffen. We hebben onderzocht of de voedingsstoffen daar blijven, zodat de vegetatie zich kan uitbreiden", legt de onderzoeker uit. "Dat is in de klei van de Oostvaardersplassen geen probleem. We hebben ook gekeken naar de zaden. En we hebben de afbraak van plantenmateriaal onderzocht. Dat is weer voeding voor de volgende generatie."

De resultaten van Bouma's onderzoek zijn ook bruikbaar voor andere natuurgebieden, zoals de Marker Wadden en de Lepelaarplassen. Voorwaarde is wel dat er een rijke kleibodem is. Buiten Flevoland denkt Bouma aan het Lauwersmeer.