omroep flevoland

De gemeente Lelystad is niet van plan om de komende jaren extra te bezuinigen. Weliswaar loopt het tekort op de begroting in 2029 op tot 6,7 miljoen euro, maar dat bedrag is te onzeker om nu bezuinigingen door te voeren die achteraf misschien onnodig zijn.

Dat zei wethouder Dennis Grimbergen donderdag bij de presentatie van de zogeheten kadernota. Dat zijn de eerste financiële plannen voor 2026 en de jaren daarna.

De gemeenteraad heeft afgelopen november besloten tot een omvangrijk pakket bezuinigingen van 11 miljoen euro dit jaar, oplopend tot 17 miljoen in 2026 en ruim 20 miljoen in 2028. Ondanks deze bezuinigingen dreigen er vanaf 2026 alsnog tekorten. Volgend jaar gaat het om anderhalf miljoen, oplopend tot 6,7 miljoen in 2029.

Lelystad schrijft de tegenvallers deels toe aan een aanpassing van het Gemeentefonds, de pot rijksgeld waaruit alle gemeenten jaarlijks geld krijgen. Vanaf 2027 wordt dit fonds op een andere manier verdeeld. Hierdoor krijgt Lelystad vanaf dat jaar 1,2 miljoen euro minder uit het fonds, oplopend tot 3,2 miljoen euro in 2029. Dat is 60 euro per inwoner.

Wethouder Grimbergen denkt dat deze tegenvallers wel zijn weg te werken, omdat uitgaven in de praktijk vaak anders uitpakken of omdat er meevallers zijn. Volgend jaar geldt als een tussenjaar tot aan de nieuwe verdeling binnen het Gemeentefonds. 2026 Wordt aangeduid als ravijnjaar, omdat veel gemeenten ineens flink minder geld krijgen.

Het kabinet maakte vrijdag bekend gemeenten tot en met 2030 zo'n 400 miljoen euro per jaar te geven als compensatie voor de teruglopende inkomsten uit het Gemeentefonds.

Regionale jeugdhulp
De gemeente maakt zich wel zorgen over de stijgende kosten van de regionaal ingekochte specialistische jeugdhulp. "Op Lelystads niveau zien we dat we grip krijgen op de kosten. Nog niet direct een daling, maar de kosten stijgen in elk geval niet door omdat we goed kijken waaraan wat we het uitgeven," aldus wethouder Annemieke Messelink-Dijkstra.

"Op regionaal niveau stijgen de kosten voor de inkoop van zware jeugdhulp, gesloten jeugdzorg of medicatie. Waarom dat zo is, weten we niet. We wachten op een analyse van de regionale kosten," vult collega Grimbergen aan. Tot er duidelijkheid komt, kan Lelystad niet inschatten wat de effecten zijn op de begroting voor 2026.

Het inzicht in de regionale kosten raakt aan het geschil van mening dat Lelystad heeft met Almere, Dronten, Urk en Noordoostpolder over de samenwerking op het gebied van inkoop van jeugdzorg. Lelystad wil zelf kunnen bepalen hoe ingekochte zorg wordt ingezet en niet automatisch een behandeling voortzetten, die al drie keer is gegeven. Belangrijk in Lelystad is dat kinderen en gezinnen baat hebben wij de korte lijntjes tussen gezinnen en hun netwerk.

Naar de toekomst was donderdag voor Lelystad ook nog onzeker of het kabinet het advies overneemt van een commissie van oud-minister Van Ark om de jeugdzorg drastisch te hervormen. De gemeenten willen dat het Rijk met extra geld over de brug komt, maar Lelystad moet in het midden laten hoeveel dat kan zijn. Vrijdag zei het kabinet in de Voorjaarsnota dat het de kosten gelijk wil delen met de gemeenten, maar zelf jaarlijks 414 miljoen euro bijdraagt.

Eveneens onzeker zijn de gevolgen van de enorme kostenstijgingen bij aanbieders van huishoudelijke hulp, dagbesteding of ondersteuning thuis binnen de wet maatschappelijke ondersteuning (WMO). Ook hiervoor komt het college in de loop van het jaar met meer duidelijkheid. Messelink-Dijkstra verwacht niet dat de inwoner iets merkt van deze stijgingen, die komen voor rekening van de gemeente.

Meevallers
Overigens heeft de gemeente vorig jaar afgesloten met een positief resultaat van 15,9 miljoen euro. Dat is te danken aan eenmalige meevallers door hogere inkomsten uit bouwleges, de onroerend zaakbelasting, rente en uit het Gemeentefonds. Ook is er 11,6 miljoen euro verdiend met de verkoop van grond voor woningen en bedrijven. Bij elkaar dus 27,5 miljoen euro.

Lelystad stopt het grootste deel van de "winst" over 2024 in de reservepot voor de ontwikkeling van de stad. Binnen deze reserve wordt vijf miljoen euro apart gehouden voor versnelling van de woningbouw. Voor de ontwikkeling van het stadshart is de komende vier jaar totaal een miljoen euro beschikbaar.

In elk geval tot en met 2029 is geld voor jongerenwerkers en voor het "versterken van de basis", waarmee onder meer de wachtlijst voor jongeren wordt aangepakt, die geholpen willen worden bij de geestelijke gezondheidszorg.

Het college waarschuwt dat het met de forse inkomsten uit grondverkoop de komende jaren afgelopen is. De komende drie jaar komt er nog 50 tot 60 miljoen euro binnen uit grondverkopen in de wijken Warande en de laatste kavels van bedrijventerrein Flevokust. Daarna zakken de opbrengsten in. De grond in het nieuwe stadsdeel Zuiderhage is namelijk voor 90 procent eigendom van het Rijksvastgoedbedrijf, dat dus het meeste verdient. Wel wil de gemeente nog nieuwe bedrijfsterreinen ontwikkelen.