Kasteel Almere is nog steeds een bouwval, dit had het kunnen zijn

ALMERE • Za 30 december 2023 | 10:05 • Zaterdag 30 december 2023 | 10:05

Als je op de A6 bij Almere Stad rijdt, kun je er niet omheen: je ziet door de bomen een enorm betonnen geraamte. Een niet afgebouwde betonnen toren, die een deel van de skyline van Almere al ruim twintig jaar bepaalt en dat zal de komende jaren zeker niet veranderen. In dit artikel lees je hoe mooi het kasteel had kunnen worden.

In het tv-programma Tot op de Bodem onderzoeken Jaap van den Biesen & Marvin Hop waarom dingen in Flevoland zijn zoals ze zijn. Want: Is hier niet over elke centimeter nagedacht?

Bekijk hier de aflevering van Tot op de Bodem over Kasteel Almere; dit had het kunnen zijn. Lees vervolgens meer over de geschiedenis van het kasteel onder de video:

Het idee van het kasteel kwam eind jaren negentig van een oud-wethouder, Cees van Bemmel. Hij was wat minder te spreken over de trouwzaal in het stadhuis. Die zaal was knalrood en gaf volgens Van Bemmel ‘niet helemaal het lekkere trouwgevoel’ wat je graag zou willen. “Moeten we hier niet gewoon een kasteel bouwen”, zei hij destijds gekscherend. Maar het plan kwam er echt. In 2000 begon de bouw van het kasteel.

Initiatiefnemer Thijs Blom kreeg de financiering rond en ging aan de slag. Maar in 2002 kwam de bouw alweer stil te liggen, door geldproblemen. Sindsdien staat het kasteel er ongeveer hetzelfde bij.

Tijdlijn kasteel Almere:
- 1999 Gemeenteraad akkoord met komst kasteel
- 2000 Eerste paal de grond in
- 2002 Bouwstop, initiatiefnemer Thijs Blom failliet
- 2005 Verkoop aan het bedrijf Gravin
- 2008 Plannen Gravin weggestemd door gemeenteraad
- 2015 Mogelijke verkoop voor bouw themapark WitchWorld
- 2016 Verkoop en bouw WitchWorld gaat niet door
- 2022 Mogelijke verkoop aan BPD Bouwfonds
- 2023 Verkoop aan BPD Bouwfonds gaat niet door

Dit zijn foto's van het kasteel net vóór de bouwstop in 2002, tekst gaat hierna verder:

Het ontwerp van het Almeerse kasteel is geïnspireerd op Château Jemeppe in de Belgische Ardennen. Initiatiefnemer Thijs Blom was ooit eigenaar van dit Belgische kasteel. Hij wilde in Almere een kopie van het kasteel neerzetten. En dat moest ook nog wat grote uitvallen dan het origineel. Oud-wethouder Van Bemmel zegt hierover: "Qua bouwplannen scheelde dat enorm. Er was al een bestaand gebouw. Dat bouwde je hier na. Dat scheelde een hoop tijd en geld."

Het Belgische kasteel is tegenwoordig privébezit van een ondernemer. Jaap en Marvin kregen een exclusieve rondleiding door het kasteel, om te kijken wat er in Almere had kunnen zijn.

Op naar België
Château Jemeppe ligt in de gemeente Marche-en-Famenne. Het staat in het dorpje Hargimont, met nog geen duizend inwoners. Voor het kasteel ligt een stallencomplex. En via een grote poort krijg je toegang tot het complex en het gigantische landgoed dat eromheen ligt. Steven Desmet is beheerder van het complex, op momenten dat de eigenaar er zelf niet is.

"Het oudste gedeelte van dit kasteel is de iconische toren, die jullie ook in beton in Almere hebben staan", legt hij uit. In de loop der eeuwen is er steeds een stuk kasteel bijgekomen en is het geworden tot wat het nu is. Via de binnenplaats loop je het kasteel in. Kamer na kamer wordt gekenmerkt door grote schilderijen, oude meubels en het herkenbaar vloergekraak van oude gebouwen. Desmet laat de rode salonkamer zien. "Dit is een van de zitkamers in het kasteel. Al deze oude spullen hebben een verhaal en historie. Deze kamer is destijds opgeknapt door mevrouw Blom en is eigenlijk altijd zo bewaard gebleven."

Ook gaan we de grote hoge toren in. Deze is omgebouwd tot vergaderruimte, met op verschillende verdiepingen een vergaderzaal. Op de bovenste verdieping zit een bar met loungebanken. Vanuit hier kijk je uit over de wijde omgeving van de Belgische Ardennen.

Zo ziet Jemeppe er van binnen uit, tekst gaat hierna verder:

Desmet weet dat er in Almere ook een kasteel-geraamte staat, dat er net als het Belgische kasteel had moeten uitzien. De kasteelbeheerder heeft er wel een hard hoofd in: "Het is Almere van harte gegund, een kasteel, maar het zal wel moeilijk worden. Dit kasteel heeft eeuwen aan historie. Dat bouw je niet even snel na."

Zeker niet slopen
In Almere blijft het kasteel nog steeds onderwerp van gesprek, van discussie, maar ook van educatie. Hogeschool Windesheim geeft in Almere de opleiding bouwkunde. Studenten van deze opleiding hebben op speciaal verzoek van Jaap en Marvin gekeken wat er nog mogelijk is met het kasteel. En of er ook nog wat te redden valt.

"Afbreken moet je het zeker niet", zegt opleidingscoördinator Zamroah Getrouw van het Windesheim. "Het kasteel biedt ook in 20 jaar al historie. En hoe het kasteel er nu bij staat, zegt erg veel over wat je er eventueel mee zou kunnen." Volgens Getrouw is de makkelijkste optie altijd 'afbreken en opnieuw bouwen'. "Maar dat is zonde, want aan de andere kant is het ook ons kasteel. Het is een kasteel van de stad." Getrouw heeft daarom aan haar studenten voorgelegd: wat kun je met het kasteel, zonder de sloopkogel erin te slaan?

Dit zijn een aantal ideeën van de Windesheimstudenten, tekst gaat hierna verder:

Hoe nu verder?
Hoe het nu verder moet met het kasteel, is niet duidelijk. In 2022 was het kasteel onder voorwaarden verkocht, maar aan die voorwaarden werd niet voldaan. En dus werd de koop weer ontbonden. Er is voorlopig geen uitzicht op enige vorm van verandering.

De afgelopen weken heeft de Almeerse gemeenteraad weer eens gediscussieerd over het kasteel. En komend jaar staat het weer op de agenda. Oud-wethouder Cees van Bemmel blijft optimistisch: "Je hebt geduld nodig en de goede omstandigheden om dit af te bouwen. Ik weet zeker dat het over vijf jaar af is." Thijs Blom zei in 2002: "Vroeger deden ze wel 50 jaar over het bouwen van een kasteel. Moeten wij ons nu zorgen maken over een half jaartje meer of minder?"

Wordt vervolgd dus...

Nog niet uitgelezen? Bekijk dan deze artikelen eens:

Nog niet uitgekeken? Kijk hier de aflevering over Schiphol van de polder terug, Lelystad Airport:

WhatsApp ons!
Heb jij een tip of verbetering? Stuur de redactie van Omroep Flevoland een bericht op 0320 28 5050 of stuur een mail: rtv@omroepflevoland.nl!

Deel artikel

gerelateerde artikelen

recent nieuws